Những khẩu quyết lái xe an toàn mà bất kể người lái xe đều phải thuộc lòng
Nhất chớm, nhì ưu, tam đường, tứ hướng
Câu "nhất chớm, nhì ưu, tam đường, tứ hướng" là quy tắc giao thông khi đi qua đường giao nhau mà không có tín hiệu. Nhất chớm tức là xe ô tô nào chớm tới vạch trước thì được đi trước. Nhì ưu: xe ưu tiên được đi trước. Xe ưu tiên theo luật định là các xe đi theo thứ tự sau: Chữa cháy - Quân đội - Công an - Cứu thương - Hộ đê...
Sau xe ưu tiên xét đến "tam đường". Tam đường: xe ở đường chính, đường ưu tiên thì được đi trước. Cuối cùng đến "tứ hướng". Tứ hướng: thứ tự ưu tiên theo hướng đi, xe rẽ phải ưu tiên đi trước, sau đó tới đi thẳng, rẽ trái.
Tuy nhiên, khẩu quyết này không còn được nhiều người ủng hộ. Theo Luật giao thông đường bộ năm 2008 quy định cụ thể quy tắc qua đường giao nhau như sau:
Điều 24: Nhường đường tại nơi đường giao nhau
Khi đến gần đường giao nhau, người điều khiển phương tiện phải cho xe giảm tốc độ và nhường đường theo quy định sau đây:
1. Tại nơi đường giao nhau không có báo hiệu đi theo vòng xuyến, phải nhường đường cho xe đi đến từ bên phải;
2. Tại nơi đường giao nhau có báo hiệu đi theo vòng xuyến, phải nhường đường cho xe đi bên trái;
3. Tại nơi đường giao nhau giữa đường không ưu tiên và đường ưu tiên hoặc giữa đường nhánh và đường chính thì xe đi từ đường không ưu tiên hoặc đường nhánh phải nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên hoặc đường chính từ bất kỳ hướng nào tới.
Mưa bớt phanh, nắng bớt ga
"Mưa bớt phanh" tức là khi trời mưa tài xế nên hạn chế sử dụng phanh vì rất dễ xảy ra hiện tượng trượt phanh. "Nắng bớt ga" ý nói khi trời nắng có thể gây chói mắt, hơn nữa khi đường khô ráo nên giảm bớt chân ga vì tốc độ có thể vụt lên rất nhanh.
Xuống phà, xe trước, người sau. Lên phà, người trước, xe sau an toàn
Xuống phà là một kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi tài xế phải di chuyển rất cẩn thận và cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa tài xế và người điều khiển phà. Câu khẩu quyết trên muốn nhấn mạnh quy tắc lên xuống phà an toàn. Khi xuống phà, mình tài xế đánh xe xuống trước, sau đó mới là hành khách.
Khi lên phà, tài xế chờ cho hành khách di chuyển lên trước đến điểm an toàn. Sau đó tài xế đánh xe một mình lên dốc. Cả 2 trường hợp trên đều nhằm giảm thiểu tối đa nguy hiểm trong những trường hợp như mất phanh, mất kiểm soát vô lăng hoặc đường trơn trượt...
Tài xế nên chú ý phối hợp với người điều khiển phà khi lên, xuống phà để xuống đúng vị trí và có thể chỉnh được tay lái khi rơi vào điểm mù.
Nhất chạng vạng, nhì rạng đông
Câu này trước đây được dùng để chỉ nghề câu. Sau đó, những tài xế lâu năm đã chuyển thành câu khẩu quyết ám chỉ những lúc nguy hiểm cho lái xe. Đây là hai thời điểm mà tài xế khó quan sát nhất trong ngày. Chạng vạng và rạng đông là hai thời điểm sáng tối phân tranh nên mắt không thể quan sát đường một cách dễ dàng.
Ngoài ra, lúc chạng vạng cũng là lúc mọi người kết thúc công việc của một ngày ( 5-7 giờ) nên cơ thể thể cảm thấy mệt mỏi vì vậy mà rất dễ xảy ra hiện tượng "quáng gà" (mù tạm thời). Rạng đông (3 - 4 giờ) là lúc con người chìm vào giấc ngủ sâu nhất nên nếu lái xe sẽ rất dễ buồn ngủ.
Qua vai đánh lái
Qua vai đánh lái được hiểu là khi bạn rẽ, nếu mép đường qua vai thì mới được đánh lái. Khi học ở trên trường, thầy giáo có hướng dẫn chúng ta là khi muốn rẽ trái hay phải ở một nơi đường giao nhau, nên để xe tiến cho tới khi vai tài xế qua mép đường vuông góc rồi mới đánh lái.
Chó tránh đầu, trâu tránh đuôi
Đây là cách ước lượng và tránh động vật chẳng may gặp trên đường. Theo kinh nghiệm, khi bị giật mình, chó thường chạy quay đầu lại, còn trâu bò thì cứ lừ lừ tiến.
Lên số lấy đà, về số vù ga
Thao tác đổi số. Khi làm đúng thao tác này việc chuyển số của bạn sẽ trở nên êm ái xe không bị giật cục.
Đầu xuôi đuôi lọt
Cách đi qua khe hẹp. Khi buộc phải đi qua khe/ngõ/ ngách hẹp, nếu đã lách được qua 2 gương lái xe yên tâm phía sau sẽ lọt (tất nhiên là không đánh lái). Trường hợp này chỉ áp dụng đối với xe con, xe tải không áp dụng vì thùng hàng có thể lớn hơn đầu xe.
Tiến bám lưng, lùi bám bụng
Hướng dẫn cách tiến/lùi trong các ngõ hẹp. Đây là bài để hướng dẫn cách tiến/lùi trong các ngõ hẹp, qua cổng, góc tường... Lưng ở đây hiểu là phía thân xe ngược với hướng cua, còn bụng thì ngược lại.
Lên số nào, xuống số đó
Hướng dẫn đi đường đèo dốc. Tuy nhiên, không nhất thiết ở đoạn đèo dốc nào lái xe cũng phải xuống đúng số khi lên. Khẩu khuyết này chủ yếu nhắc nhở lái xe tuyệt đối không đi số cao hoặc về N khi thả dốc dài.
Côn ra, ga vào, phanh tay thả
Đây là thao tác khi bắt đầu khởi hành. Theo đúng hướng dẫn (áp dụng đối với xe số sàn) bạn bắt đầu với chân trái từ từ nhả chân côn, cùng lúc chân phải mớm ga đồng thời nhớ hạ phanh tay.
Bỏ ga, qua thắng
Đây là thao tác thường trực khi lái xe. Trong trường hợp có chướng ngại vật phía trước hoặc cần thiết phải giảm tốc ngay khi rời chân ga lái xe lập tức chuyển sang để hờ chân lên bàn đạp phanh, sẵn sàng xử lý tính huống tiếp theo, đảm bảo an toàn. Tuyệt đối, chân phải không được để lập lờ giữa chân ga và chân phanh, rất nguy hiểm.
Kết luận: Những khẩu quyết được các tài xế truyền tai nhau chủ yếu được dựa trên kinh nghiệm lái xe. Do vậy, các tài xế nên học thuộc để vận dụng khi tham gia giao thông. Chú ý, các khẩu quyết không nên áp dụng một cách máy móc mà nên vận dụng dựa trên điều kiện thực tế.